अत्वार जेठ १४ | थारु संम्बत:२६४६
१४ जेष्ठ २०८०, आईतवार
May 28, 2023

बहुउपयोगी महुवा संकलनके सिजन सुरु

६ बैशाख २०७९, मंगलवार
बहुउपयोगी महुवा संकलनके सिजन सुरु

धनगढी, ६ बैशाख । बनुवामे पैना औषधीय गुण रहल महुवा संकलनके सिजन सुरु हुइल बा । महुवाके रुखुवासे फूला झरे लागलपाछे कैलालीके वन क्षेत्र आसपासके स्थानीयसे महुवा सङ्कलन करे लागल बटै ।

बसन्त ऋतु सुरु हुइलसंगे महुवाके रुखुवासे फूला झरना करठ । उहे फूलाहे स्थानीयसे संकलन कैना करठै । स्थानीयस्तरमे महुवासे सुगन्धित डारु बनैना करल बा । अब्बे गोहुँ भित्र्यइना चटारो चल्लेसेफे महुवा बिटरुइयाकेफे कमी नइहो । खेतुवामे नइगैल व्यक्ति सकारेसे महुवा बिटोरना कार्यमे व्यस्त हुइटी रहल बटै । खास करके ज्येष्ठ नागरिक, बालबालिका महुवा बिटोरक लाग वनुवा पैठना करल बटै ।

गोहुँ भित्रैना चटारोसंगे अब्बे महुवा बिटोरना कार्यफे हुइटी रहल भजनी नगरपालिका–३ के विक्रम चौधरी बटैलै । ‘स्थानीय गाउँवासीसे महुवाके डारु बनैना करठै, उहाँ कहलै, ‘यकर डारु मजा हुइना करल ओरसे महुवा बिटरुइयाके वनुवामे तछाड–मछाड हुइना करल बा ।’

महुवासे औषधिसमेत बनाई सेक्ना हुइलेसेफे यकर उपयोग केवल डारु बनैना केल सीमित रहल पाइल बा । मने, यदि मजा अध्ययन करके यकर थप सदुपयोग बढाई सेक्लेसे भारी आर्थिक लाभ लेहे सेक्ना संरक्षणकर्मीसमेत रहल विजयराज श्रेष्ठ बटैलै । ‘महुवा बहुउपयोगी फूल हो । यी ढेर चिजमे औषधीके रुपमे काम आई सेकठ’, उहाँ कहलै, ‘मने यकर बारेमे विस्तृत अध्ययन नइहुइल कारण गाउँघरमे केवल डारु बनैना केल महुवा सीमित बा ।’

महुवा वनुवामे पैना गैरकाष्ठ प्रजातिके वृक्षके फूल हो । बसन्त ऋतुभर यकर फूल फुलके झर्ना करठ । झरल फूलाहे स्थानीयसे संकलन करके सुखैना ओ आवश्यक परल बेला उहीसे उपयोग कैना करठै ।

महुवा शक्तिवद्र्धक जडिबुटी रहल कतिपयके बुझाइ बा । महुवा दूध वा तातुल पानीमे मिलाके खैलेसेफे शरीरहे ढेर फाइदा कैना करल बटैलै । मने, यकर वैज्ञानिक रुपमे परीक्षण ओ पुष्टि भर हुइल नइहो ।

महुवा परम्परागत रुपमे स्थानीय थारु समुदायसे प्रयोग कैना औषधीय गुण रहल जडिबुटी रहल वनस्पति अनुसन्धान केन्द्र कैलालीके प्रमुख गङ्गादत्त भट्ट बटैलै । ‘औषधीय गुण रहल यिहीहे थारु समुदायसे डारु बनाइक लाग प्रयोग करटी आइल बटै, उहाँ कहलै, ‘यी का का मे उपयोगी हुई सेकठ कलेसे पत्ता लगाइक लाग हम्रे अनुसन्धान कैबी ।’ महुवा बहुउपयोगी हुई सेकठ कहटी उहाँ यकर संरक्षण कैना आवश्यक रहल औंल्यइलै ।